Uprawa drzew karłowych w formie szpalerowej nie ma zasadniczej przewagi nad formą kolistą. Korony drzew karłowych osiqgają zaledwie 2—3 m średnicy, a więc rząd od rzędu można sadzić co 4 m, ograniczając rozrastanie się ich na boki za pomocą umiarkowanego cięcia. Odpowiednio cięte drzewa karłowe złożone z drzew kolistych lub owalnych tworzą w sadach formę żywopłotu, która ma podobne właściwości jak typowa forma szpalerowa.
W czasach gdy formowano korony szpalerowe w ogrodach przy-pałacowych, nadając konarom regularne kształty i stosując pracochłonne cięcie letnie, uzyskiwano z tych form owoce najwyższej jakości. Obecnie formowanie i cięcie szpalerów jest uproszczone. Aby uzyskać wczesne owocowanie przygina się prawie wszystkie pędy w koronie i umieszcza je w jednej płaszczyźnie. Już w trzy lata po posadzeniu drzew powstaje zwarta ściana, w której gałęzie są na ogół słabiej nasłonecznione niż w koronach kolistych u drzew w tym samym wieku. Nic też dziwnego, że w młodych sadach szpalerowych owoce są na ogół gorzej wybarwione niż w młodych sadach z koronami kolistymi.
Jeśli porównamy warunki nasłonecznienia koron drzew starszych, 15—20-letnich, to będą one na ogół lepsze w koronach szpalerowych niż kolistych. Do środka dużych koron kolistych słońce dociera z trudem. Korony szpalerowe mają wówczas przewagę pod tym względem zapewniając równomierne nasłonecznienie i dobrą jakość owoców.
Korony owalne mogą być podobne do koron kolistych lub też koron szpalerowych, w zależności od tego jaką mają one miąższość. Korony owalne o dużej miąższości mają cechy koron kolistych. Korony owalne drzew słabo rosnących, o małej miąższości są podobne do koron szpalerowych.
Charakterystyka koron przewodnikowych i bezprzewodnikowych
Niektóre gatunki, jak na przykład grusze, tworzą w sposób naturalny korony z przewodnikiem. Większość jabłoni, wiśni, a także śliwy z grupy renklod, tworzy korony bezprzewodnikowe.
W sadach towarowych formuje si,ę w sposób celowy korony przewodnikowe, bezprzewodnikowe lub ze skróconym przewodnikiem. Zaletą korony przewodnikowej jest jej mocna konstrukcja. Na głównej i mocnej osi drzewa, jaką jest przewodnik, osadzone są znacznie cieńsze od niego konary, bardzo mocno z nim związane. Korony przewodnikowe zdolne są do udźwignięcia dużego plonu owoców bez potrzeby podpierania konarów. Wadą koron przewodnikowych jest słabe nasłonecznienie dolnych konarów, szczególnie gdy przewodnik jest wysoki, a układ konarów wielopiętrowy.
Korona bezprzewodnikowa ma zwykle kształt pucharu lub kotła i stąd niektóre jej odmiany noszą nazwę korony pucharowej lub kotłowej. Na pniu z jednego miejsca wyrasta kilka konarów i wtedy mają one podobną grubość. Powiązanie konarów z pniem jest na ogół słabe. Korona taka może się łatwo rozedrzeć pod masą owoców, toteż obciążone konary trzeba wiązać lub podpierać. Jeśli korona ma kształt pucharu, to jest ona doskonale nasłoneczniona. W towarowych sadach europejskich dominują obecnie korony ze skróconym przewodnikiem, które łączą razem zalety dwóch poprzednich. Przewodnik wysoki na 1,5—2 m (licząc od konaru najniżej położonego) utrzymuje kilka konarów bocznych, których ograniczona ilość zapobiega zbytniemu zacienieniu dolnych części drzewa. Przewodnik przycięty jest nad najwyższym konarem, na wysokości 2,0-2,5 m od ziemi.
Korony bezprzewodnikowe, kotłowe, pucharowe, wazowe spotkać można przede wszystkim w sadach brzoskwiniowych i morelowych, gdzie formuje się je w celu uzyskania jak najlepszego nasłonecznienia wszystkich konarów. Coraz częściej sq one wypierane przez przewodnikowe korony szpalerowe.
W kilku doświadczeniach wykonanych za granicą porównywano plenność drzew prowadzonych w formie przewodnikowej i bezprzewodnikowej. Okazało się, że obecność przewodnika nie ma istotnego wpływu na wielkość plonu owoców. Między innymi Preston w Anglii prowadził długoletnie doświadczenia na ten temat i stwierdził brak różnic w plonowaniu jabłoni prowadzonych w formie kotłowej i ze skróconym przewodnikiem.
Charakterystyka koron okółkowych, piętrowych, luźnopiętrowych, bezpiętrowych i kombinowanych
Jeśli korona ma przewodnik, to pędy boczne wyrastające na nim są często zgrupowane w okółkach. W każdym roku powstaje na młodym drzewku okółek pędów, z których później rozwijają się konary. Korony okółkowe są więc koronami o naturalnym rozmieszczeniu konarów. Drzewa owocowe tworzą zwykle jeden lub dwa wyraźne okółki konarów.
Za pomocą cięcia można zmieniać naturalne rozmieszczenie konarów na przewodniku grupując konary w piętrach, w luźnych piętrach lub pozostawiając je pojedynczo. Powstają wtedy korony piętrowe, luźnopiętrowe, bezpiętrowe i kombinowane.
Do końca lat pięćdziesiątych formowano w sadach korony ze ściśle określoną liczbą konarów i określonymi odstępami między nimi. W Związku Radzieckim i w Polsce popularne były korony luźnopiętrowe mające przewodnik i 6—8 konarów. W Europie Zachodniej formowano korony kotłowe mające 5-7 konarów. W Ameryce polecano korony bezpiętrowe z czterema konarami.
Formowanie wymienionych koron wiązało się z koniecznością wycinania wielu pędów na młodym drzewie, bowiem z natury wyrasta w ciągu trzech lat do 15 pędów bocznych, natomiast na konary potrzeba najwyżej 8 pędów. Intensywne cięcie nie sprzyja wczesnemu owocowaniu drzew.
Obecnie, w sadach intensywnych, oczekujemy pierwszych plonów w 2—3 lata po posadzeniu drzew. Stąd też unikamy wycinania pędów formując korony z dowolną liczbą konarów. Dopiero po wejściu drzew w okres owocowania konary przerzedzamy ograniczając ich liczbę do 7—8. Powstają w ten sposób korony podobne do lużnopiętrowych, lecz z mniej schematycznym układem konarów.
Charakterystyka koron prawie naturalnych, swobodnych, regulowanych i sztucznych
Młode drzewa owocują najlepiej gdy mają prawie naturalne korony, bo wymagają one najmniej cięcia. Równie dobre są korony swobodne, jeśli rozwój konarów .regulowany jest dzięki słabemu cięciu i przyginaniu pędów. W sadach intensywnych te dwa systemy znajdują największe zastosowanie. Do koron tego typu należą polecane u nas formy: korona prawie naturalna, korona szpalerowa swobodna, korona wrzecionowa.
Korony regulowane, mające ściśle określoną liczbę konarów, z których wyrastają drobne gałązki owoconośne, są one obecnie mniej popularne. Należą do nich między innymi palmeta włoska i szpaler regulowany.
Korony sztuczne, mające wyłącznie konary pokryte krótkopędami, spotyka się w sadach towarowych rzadko. W krajach Europy Zachodniej są popularne w ogródkach przydomowych. Są to różnego rodzaju sznury poziome i pionowe, świeczniki, łuki, wachlarze itp.