AGREST
Jednym z najpopularniejszych krzewów owocowych uprawianych w naszych ogródkach i na działkach jest agrest, którego odmiany szlachetne zostały wyhodowane z gatunków rosnących w stanie naturalnym, głównie z agrestu zwyczajnego, rosnącego dziko w Europie i agrestu amerykańskiego. Zaletą agrestu amerykańskiego jest to, że ma on pędy prawie bez kolców i jest odporny na mączniaka. Odmiany szlachetne agrestu mają pokrój wzniesiony, kulisty lub rozłożysty. Młode pędy są kolczaste, ze starszych kolce opadają. Krzewy agrestu żyją 20-30 lat, a nawet dłużej. Owoce agrestu często nazywane „winogronami północy”, są bardzo dobrym surowcem do wyrobu kompotów, konfitur i dżemów. Spożywa się je także w stanie świeżym, zwłaszcza niektóre odmiany wczesne, odznaczające się bardzo dobrym smakiem.
Agrest jest rośliną mało zawodną w uprawie, daje z reguły wysokie plony, a właściwie uprawiany i pielęgnowany – bardzo wysokie. Owoce agrestu zawierają cukry, kwasy organiczne, pektyny, garbniki, związki azotowe, witaminy (B, śladowe ilości A i przede wszystkim C). Poza tym owoce agrestu zawierają potas, fosfor, wapń i żelazo.
Agrest należy do roślin wytrzymałych na mróz i może dobrze owocować nawet w północno-wschodniej części Polski. Odpowiednie posadzenie agrestu i umiejętne prowadzenie go (jak drzewko na pieńku – szczepiony na złotej porzeczce) sprawi, że kolce nie będą nam przeszkadzać w zbiorze owoców i łatwo będzie można usuwać zbędne pędy. Sadząc właściwe odmiany, możemy przedłużyć porę dojrzewania owoców. Do wyboru mamy 5 odmian zalecanych dla ogrodów działkowych i przydomowych.
Najwcześniejszy Henninga jest odmianą niemiecką, wydającą owoce wybitnie deserowe. Nadają się one do wyrobu win i dżemów. Należy do najcenniejszych odmian wczesnych. Na Lubelszczyźnie dojrzewa już pod koniec czerwca. Owoce dojrzewają równomiernie, przed zbiorem nie opadają. Krzew rośnie silnie, pokrój ma zwarty. Pędy proste, grube, wzniesione, z gęsto osadzonymi szczecinkami, całe pokryte kolcami. Kolce od pojedynczych do potrójnych, długie, u nasady czerwone, prostopadłe do pędu. Kora na starych pędach jasnoszara. Liście średniej wielkości lub małe, bardzo charakterystyczne, żółtozielonej barwy, trzyklapowe, wyraźnie unerwione. Brzeg liścia karbowany. Wchodzi w okres owocowania w trzecim roku po posadzeniu. Owocuje corocznie, obficie. Jest dość wrażliwa na amerykańskiego mączniaka agrestu. Owoce wydaje średniej wielkości lub małe, kuliste, osadzone pojedynczo lub po dwa. Skórka jasnożółta, z bardzo wyraźnymi żyłkami, gęsto pokryta krótkimi i miękkimi szczecinkami, delikatna, cienka. Miąższ żółtawy, soczysty, słodko-winny, bardzo smaczny.
Czerwony Triumf jest odmianą angielską, dojrzewającą średnio wcześnie, niemal równomiernie. Po dojrzeniu owoce nie opadają i mogą pozostać kilka tygodni na krzewie. OWoce nadają się zarówno na wszelkie przetwory, jak i do spożycia na surowo. Krzew rośnie bardzo silnie, pokrój ma półkulisty, nieco rozłożysty, luźny. Pędy wykształca średniej grubości, proste lub łukowato zgięte przy wierzchołku. Kolce pojedyncze, podwójne lub potrójne, średniej długości i średniej grubości. Liście średniej wielkości, skórzaste, ciemnozielone, połyskujące, gdy są młode, mają z wierzchu zabarwienie czerwonawe, od spodu gęsto omszone. Brzegi liścia podgięte, grubo i tępo ząbkowane. W okres owocowania wchodzi już w drugim roku po posadzeniu, w pełni, obficie plonuje w 5-6 roku. Wrażliwa na amerykański mączniak agrestu, ale w optymalnych warunkach grzyb ten nie występuje. Owoce są dość duże, wagi ok. 15 g, zmiennego kształtu i wielkości, owalne, jajowate lub kuliste, z krótkim, grubym trzonkiem. Skórka czerwona, a w pełni dojrzała – ciemnopurpurowa, dość gruba, mocna, gęsto omszona lub z rzadka pokryta szczeciniastymi włoskami, niekiedy naga z woskowym nalotem.
Biały Triumf – odmiana również angielska. Krzew rośnie silnie, pokrój ma zwarty, wypuszcza pędy długie, prawie pionowe, jednoroczne – o barwie jasnopopielatej, dwuletnie – o charakterystycznie jasnej korze. Kolce od pojedynczych do potrójnych, na pędach nie-zdrewniałych czerwone u nasady. Liście duże lub średniej wielkości, jasnozielone, błyszczące, pięcioklapowe. Klapy ostro zarysowane. Brzegi liścia ząbkowane. Odmiana ta w pełni wchodzi w okres owocowania w trzecim roku po posadzeniu. Owocuje bardzo obficie, regularnie, wydając duże owoce, kulistawe, osadzone pojedynczo lub po dwa. Skórka jasnozielona, silnie omszona, z żyłkami. Miąższ zielonkawy, bardzo smaczny, słodko-winny. Owoce nadają się zarówno do bezpośredniej konsumpcji, jak i na przetwory. Odmiana średnio wczesna.