Prowadzenie jabłoni i grusz w formie prawie naturalnej
Formowanie korony prawie naturalnej polega na korygowaniu naturalnego wzrostu drzewa dzięki słabemu cięciu i przyginaniu pędów. Formując koronę prawie naturalną staramy się wyprowadzić przewodnik, wokół którego rozmieszczonych jest 10—15 konarów. Konary powinny odchodzić od przewodnika prawie poziomo tworząc z nim szerokie kąty rozwidleń. Najniższe konary formujemy w odległości około 0,5 m od ziemi, a najwyższe 2,5 m od ziemi. Na tej wysokości przewodnik wycinamy lub zamieniamy go w konar boczny. Korona prawie naturalna ma przekrój kolisty, rozmieszczenie konarów okółkowe i można ją zaliczyć do koron ze skróconym przewodnikiem.
Jabłonie i grusze posadzone do sadu jesienią lub wiosną trzeba przyciąć w marcu lub w kwietniu. Pierwsze cięcie jest początkiem formowania korony i jednocześnie ma na celu ułatwienie przyjęcia się drzew.
W sadach towarowych sadzone są zwykle drzewa jednoroczne zwane okulantami. Mogą mieć one różny wygląd. Od zupełnie nierozgałęzionych aż do rozgałęzionych bardzo obficie z tuzinem bocznych pędów. Różne typy drzew spotykane w sadzie po jego założeniu przedstawia rysunek. Można je podzielić na 2 grupy.
Drzewa nie rozgałęzione lub drzewa z nielicznymi pędami bocznymi, które nie nadają się na konary (rys. a-d). Drzewa te należy przyciąć na wysokości 60-80 cm od ziemi. Grusze oraz jabłonie tworzące korony wysmukłe (Close, Starking, Starkrimson) przycinamy na wysokości 60 cm. Jabłonie tworzące korony rozłożyste (Jonatan, Bankroft, Idared) przycinamy na wysokości 80 cm. Pędy boczne nie nadające się na konary, bo wyrastające zbyt blisko ziemi, lub tworzące ostre kąty rozwidleń usuwamy przy przewodniku.
Drzewa rozgałęzione (rys. e—f) trzeba podkrzesać od dołu usuwając pędy boczne przynajmniej do wysokości 40 cm. Jeżeli pędów jest około 10, to można je nieco przerzedzić pozostawiając je w dwóch okółkach. Przewodnik trzeba skrócić w odległości około 50 cm od najwyżej położonego pędu bocznego.
W celu łatwiejszego przyjęcia się drzew polecaliśmy dotąd skracanie pędów bocznych w pierwszym roku po posadzeniu drzewek. Skracanie pędów opóźnia niestety wejście drzew w okres owocowania o cały rok. Jeśli pędy boczne nie są skracane, to pierwsze owoce pojawiają się już na drugi rok po założeniu sadu. Okazuje się, że pędy boczne można zostawić w całości pod warunkiem, że drzewa będą podlewane w czasie suszy. Jeśli nie ma takiej możliwości, a szczególnie gdy sad posadzony jest na suchej piaszczystej glebie, to trzeba pędy boczne skrócić o 1/3—2 3, to znaczy do 20—30 cm. Skracanie pędów należy wykonać również w wypadku późnego wiosennego sadzenia, które naraża drzewka na przesuszenie.
Rzadziej niż jednoroczne okulanty sadzone są w sadach drzewa dwuletnie. Najczęściej są to drzewa szczepione na przewodniej lub mające wstawkę skarlającą, które z konieczności muszą przebywać przez 2 lata w szkółce. Drzewa te mają również rozmaite korony. Można je podzielić na 3 grupy.
Drzewa rozgałęzione otrzymane przez przycięcie jednorocznego okulanta w szkółce (rys.a). Mają silne górne pędy i tworzą ostre kąty rozwidleń, natomiast dolne pędy są słabsze i mają szerokie kąty rozwidleń. Górne rozgałęzienia nie nadają się na konary i trzeba je usunąć. Dolne — w liczbie 3—5 należy pozostawić i skrócić o 1/3 (słabsze) do 2/3 (silniejsze) to znaczy do około 40 cm. Przewodnik trzeba skrócić do 50 cm, mierząc od najwyższego pędu bocznego.
Drzewa rozgałęzione z ostrymi kątami rozwidleń (rys. b, c). W grupie tej znajduje się większość grusz oraz takie odmiany jabłoni jak Close, Starking i inne. Wymagają one cięcia i przyginania pędów. Dolne pędy w liczbie 3—5 należy nagiąć ostrożnie do położenia poziomego i przywiązać w tej pozycji sznurkiem. Górne pędy, zwykle bardzo sztywne i nie nadające się do przyginania trzeba usunąć. Pędy przygięte i przewodnik należy następnie skrócić do około 50 cm.
Drzewa widlasto rozgałęzione i bez rozgałęzień (rys. d). Jeśli pędów bocznych jest co najmniej dwa i są one elastyczne, to należy je przygiąć do położenia poziomego, przywiązać i przyciąć w podobny sposób jak poprzednio. Jeśli natomiast pędy są zbyt sztywne należy je usunąć, a przewodnik przyciąć krótko, to znaczy na 30 cm. Drzewa nie rozgałęzione traktujemy tak jak jednoroczne okulanty, to znaczy przycinamy na wysokość 60—80 cm. Jeśli drzewa te były szczepione pod koroną to przycinamy je na 30 cm powyżej miejsca szczepienia.