Proces zawiązywania się owoców można podzielić umownie na dwa etapy. W pierwszym etapie kwiat jest zapylony i zapłodniony, w drugim z zapłodnionego kwiatu rozwija się zawiązek owocu. Nie stwierdzono, aby cięcie mogło wywierać działanie na proces zapylenia i zapłodnienia kwiatu, wiadomo natomiast, że cięcie ma wpływ na rozwój i utrzymanie się zawiązków owocowych na drzewie.
Jak wiadomo, część zapłodnionych zawiązków owocowych opada. Opadanie zawiązków związane jest z ich wzajemną konkurencją o pokarmy, a także konkurencją między rosnącymi pędami a zawiązkami. Cięcie zmniejszając liczbę pąków kwiatowych, a więc i kwiatów sprawia, że konkurencja wzajemna między zawiązkami jest mniejsza, toteż większy ich procent pozostaje na drzewie. Dodatni wpływ cięcia na utrzymywanie się zawiązków owocowych łatwo można wykazać na starszych drzewach, które z natury mają dużo kwiatów i zawiązków (tabela).
Tabela. Liczba zawiązanych owoców u 8-letnich jabłoni ciętych słabo i silnie (wg A. Miki, A. Jackiewicz, M. Potockiej)
Odmiana | Liczba zawiązanych owoców na 100 kwiatostanów1
cięcie słabe | cięcie silne |
|
Mclntosh | 77 | 122 |
Bankroft | 53 | 62 |
Jonatan | 83 | 112 |
Golden Delicious | 120 | 195 |
1 Jeden kwiatostan jabłoni zawiera średnio 5 kwiatów
U młodych drzew zrzucanie zawiązków owocowych jest niekiedy powodowane konkurencją intensywnie rosnących pędów, które mają większą zdolność przyswajania pokarmów niż zawiązki. Jeśli w okresie intensywnego wzrostu pędów (maj i czerwiec) wykonuje się kilkakrotne uszczykiwanie ich wierzchołków to większy procent zawiązków pozostaje na drzewie.