Organizacja i wydajność pracy przy cięciu

Do sprawnego cięcia i formowania potrzeba trochę wiedzy, a jeszcze więcej nabytego doświadczenia. Pracownik nie przyuczony do cięcia traci dużo czasu na medytacje, zanim zdecyduje, które gałęzie należy usunąć, a które pozostawić. Pracownik doświadczony dostrzega gałęzie przeznaczone do wycięcia na pierwszy rzut oka, gdy podejdzie do drzewa, nie tracąc w ogóle czasu na rozmyślania. Uzyskuje on 2—3 krotnie wyższą wydajność pracy niż niedoświadczony.

W gospodarstwach korzystających z najemnej siły roboczej należy wynajmować do cięcia pracowników wykwalifikowanych lub też, jak to ma miejsce w dużych gospodarstwach państwowych, przeszkolić w tym zakresie odpowiednią grupę i z grupy tej nikogo do innych prac nie odrywać.

Najwyższą wydajność pracy uzyskuje się przy dłuższym cięciu podobnych drzew. Przejście z młodego sadu do starego, lub od jednej odmiany do drugiej wymaga przyzwyczajenia się pracowników do innego kształtu koron. Jeśli kwatera składa się z kilku odmian, wymagają one nieco odmiennego traktowania, należy albo ciąć kolejno każdą z odmian oddzielnie, albo też przydzielić pracownikom drzewa określonych odmian i wyjaśnić w jaki sposób każda z nich ma być cięta. Przy pracy akordowej stawki trzeba dostosować do odmiany i wieku drzew.

Olbrzymi wpływ na wydajność pracy ma jakość narzędzi. Praca narzędziem wykonanym ze złej stali, lub tępym może wymagać dwukrotnie większego wysiłku niż praca narzędziem odpowiednim. Sekatory, piłki i noże trzeba ostrzyć codziennie. W dużym gospodarstwie każdy z pracujących przy cięciu pracowników powinien mieć 2 komplety narzędzi. W czasie gdy jeden komplet jest w użyciu, drugi można szykować do pracy na następny dzień. Ostrzenie i naprawę narzędzi należy powierzyć kwalifikowanemu pracownikowi w warsztacie.

Nakłady pracy na cięcie zależą od gatunku, odmiany, podkładki i wieku drzew i krzewów. Nakłady na cięcie najważniejszych gatunków drzew i krzewów owocowych zebrane są w tabeli. Większość danych pochodzi z książki E. Makosza „Sad z ołówkiem w ręku”.

Tabela. Nakład pracy na cięcie najważniejszych gatunków drzew i krzewów owocowych

Gatunki Czas zużyty na cięcie
w minutach na drzewo w godzinach na 1 ha
Jabłonie silnie rosnące 18-25 120-160
Jabłonie karłowe 6-12 100-170
Grusze silnie rosnące 15-20 100-140
Grusze karłowe 3-8 60-130
Śliwy renklody 8-10 70-90
Śliwy węgierki 10-15 90-150
Wiśnie 10-20
Porzeczki czarne i czerwone 150-250
Agrest 120-290
Maliny 250-400

Na plantacjach towarowych ścięte gałęzie zgarnia się mechanicznie i wywozi poza sad albo też rozdrabnia i pozostawia na miejscu. Pierwszy sposób można zalecić przede wszystkim na plantacjach małych, drugi sposób — na dużych. Zgarnianie ma tę zaletę, że plantacja pozostaje czysta. Jeśli gałęzie są rozdrobnione i pozostają w sadzie, to niektóre części gałęzi po wyschnięciu i stwardnieniu sq przyczyną przebić ogumienia ciągników i innych maszyn. Zgarnianie gałęzi, a na bardzo małych plantacjach nawet zbieranie ręczne i wywożenie pochłania dużo czasu i energii. Można je zalecić tam, gdzie zakup rozdrabniacza do gałęzi jest nieuzasadniony, rzędy w sadzie są krótkie, odległość do miejsca palenia gałęzi mała. Do zgarniania i wywożenia gałęzi służą widły szerokości 2 m i długości 2,8 m, montowane na trzypunktowym zawieszeniu ciągnika. Gałęzie po cięciu trzeba ułożyć w wały pośrodku międzyrzędzie. Ciągnikiem jedzie się do tyłu i nagarnia gałęzie na widły. Napełnione widły podnosi się na podnośniku ciągnika i transportuje gałęzie na wysypisko.

Ułożone w środku międzyrzędzia gałęzie można rozdrobnić rozdrabniaczem, produkcji węgierskiej RZ-1,5 lub RZ-3. Pierwszy z nich ma szerokość roboczą 1,5 m, drugi – 3 m.

Matecki w Instytucie Sadownictwa i Kwiaciarstwa porównywał czasochłonność różnych sposobów wywożenia gałęzi w 17-letnim sadzie jabłoniowym, posadzonym w rozstawie 8X6 m. Przy wywozie gałęzi platformami konnymi osiągnięto wydajność 0,06 ha/h, a przy wywozie gałęzi na widłach 0,43 ha/h. Stosując rozdrabniacz gałęzi RZ-1,5 osiągnięto 0,82 ha/h, natomiast przy użyciu rozdrabniacza RZ-3 osiągnięto czasochłonność 1.24 ha/h. Koszt rozdrabniacza RZ-1,5 jest pięciokrotnie wyższy niż wideł.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *